Choroba z Lyme (borelioza kleszczowa) – najbardziej rozpowszechniona choroba na Półkuli Północnej, przenoszona przez kleszcze. Nazwa choroby pochodzi od nazwy miasta Lyme w USA, gdzie w połowie lat 1970-ych została opisana duża ilość przypadków zapalenia stawów po ukąszeniu przez kleszcze. Czynnikiem wywołującym chorobę z Lyme są krętki z grupy Borrelia burgdorferi, które zostały po raz pierwszy zidentyfikowane w 1982 roku przez amerykańskiego mikrobiologa Willy’ego Burgdorfer’a.
Symptomy i objawy boreliozy, podobnie jak i innych chorób wywołanych przez krętki pojawiają się stopniowo i są związane z porażeniem różnych tkanek i organów , w tym również skóry, stawów, serca i układu nerwowego. We wczesnym okresie zakażenia (1 stadium) pojawia się pierwotny rumień wędrujący, czyli wykwit skórny w kształcie koła (o średnicy 10-20 cm); rozwija się on po kilku dniach lub miesiącach po ukąszeniu kleszcza. Rumień występuje u 60-80% chorych. Pozostałe objawy choroby są niespecyficzne: dreszcze, podwyższona ciepłota ciała, ból głowy, ból mięśni, osłabienie i szybka męczliwość. Stadium 2 zaczyna się po kilku tygodniach lub miesiącach od zlokalizowanego etapu. Jest ono uwarunkowane hematogennym rozsiewem krętków, co może prowadzić do licznych uszkodzeń skóry (wtórny rumień wędrujący), a także zapalenia opon mózgowych, zapalenia nerek, zapalenia stawów lub zapalenia mięśnia sercowego. Infekcja przewlekła (3 stadium) może pojawić po upływie kilku miesięcy, a nawet kilku lat po pierwotnym porażeniu i spowodować chroniczne zanikowe zapalenie skóry, rożne stopnie encefalopatii oraz rozsianego zapalenia mózgu lub trwałe zapalenie stawów.
Tak więc borelioza może mieć różny obraz kliniczny, co utrudnia postawienie diagnozy we wczesnym stadium choroby. Wczesna diagnostyka oparta jest na danych kliniczno-epidemiologicznych. Diagnozę potwierdza się metodami laboratoryjnymi, przede wszystkim serologicznymi, polegającymi na wykryciu we krwi specyficznych przeciwciał do Borrelia burgdorferi. Metody serologiczne charakteryzują się dużą czułością i specyficznością, w odróżnieniu od takich metod jak posiew, wykrycie antygenu czynnika wywołującego oraz histologicznego badania skóry, które poza wszystkim jest badaniem inwazyjnym.
Specyficzne przeciwciała klasy IgM pojawiają się w ciągu pierwszych kilku tygodni po zakażeniu, w wysokiej koncentracji pojawiają się zazwyczaj u pacjentów z klinicznymi objawami wczesnej infekcji. Przeciwciała klasy IgG zaczynają pojawiać się w 4–6 tygodniu po zakażeniu, maksymalna ilość antyciał IgG syntezowana jest po 2–3 miesiącach po pojawieniu się wczesnych objawów choroby. Oznaczenia przeciwciał IgG obniżają się nieco po 2–4 po pomyślnym zakończeniu terapii antymikrobowej, ale są dalej wykrywalne i krążą w krwi przez długi czas (od kilku miesięcy do kilku lat). Jednocześnie przeciwciała klasy IgG często nie pojawiają się we wczesnym zlokalizowanym stadium choroby lub w przypadku przeprowadzonej w początkowym stadium terapii antybikrobowej. Na boreliozę odkleszczową organizm nie uodparnia się, ludzie, którzy przeszli chorobę mogą zarazić się ponownie za kilka lat.
ukryć »