Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia prawie 150 milionów osób jest zarażonych chronicznym wirusem zapalenia wątroby typu C i co roku ponad 350 tysięcy osób umiera z powodu chorób związanych z zapaleniem wątroby typu C. Zapalenie typu С atakuje przede wszystkim wątrobę. Choroba może mieć przebieg ostry lub przewlekły, przy czym najczęściej przebiega bez wyraźnych objawów. Przewlekła postać infekcji prowadzi do marskości wątroby i rozwoju nowotworu wątrobowokomórkowego.
WZW C to choroba zakaźna wywoływana przez wirusa zapalenia wątroby typu С. Jest to niewielki osłonowy jednoniciowy wirus RNA (o średnicy 50 nm), należący do rodziny Flavivirdae. W budowie wirusa WZW C wydzielić można strefy kodujące białka strukturalne i niestrukturalne. Do antygenów strukturalnych wirusa należy białko nukleokapsydowe – core oraz dwa białka otoczki zewnętrznej – Е1 i Е2. Białka niestrukturalne reprezentowane są przez kompleks białek z aktywnością enzymatyczną NS2, NS3, NS4a, NS4b, NS5a i NS5b.
W odpowiedzi na zarażenie się wirusem w organizmie człowieka produkowane są specyficzne przeciwciała do wszystkich białek wirusa.
Obecna diagnostyka laboratoryjna zapalenia wątroby typu C oparta jest na wykryciu specyficznych markerów zakażenia WZW C: antygenów wirusa, przeciwciał do białek wirusowych oraz RNA wirusa w płynach biologicznych organizmu. Obecnie w celu przeprowadzenia diagnostyki pierwotnej wirusowego zapalenia wątroby typu C oraz badania krwi pochodzącej od dawców stosuje się głównie analizę immunoenzymatyczną w celu wykrycia przeciwciał specyficznych do WZW C. Również wykrycie przeciwciał do WZW C jest informacyjne i pozwala rozpoznać ostrą bądź przewlekłą formę zapalenia wątroby typu C, a także w kontroli efektywności terapii przeciwwirusowej.
Najwcześniejszym markerem zakażenia WZW C jest wirusowy RNA, pojawiający się w krwi osoby zakażonej po okresie 2-6 tygodni od momentu zakażenia. Po upływie około jednego do dwóch tygodni w krwi pojawia się antygen core wirusa zapalenia wątroby typu C. W 6-8 tygodni organizm produkuje specyficzne przeciwciała klasy IgM. Zarówno przy ostrym, jak i przewlekłym zapaleniu wątroby typu С przeciwciała te mogą utrzymywać się przez długi czas i być markerem aktywnej replikacji wirusa. Przy ostrym zapaleniu wątroby typu С IgM specyficzne przeciwciała występują u większości chorych. Niskie wskaźniki przeciw WZW C przeciwciał IgM stwierdza się w 50-80% przypadków chronicznego zapalenia wątroby typu С, u takich pacjentów obserwuje się korelację przeciw WZW C IgM oraz biochemicznych markerów schorzenia wątroby.
We wcześniejszym okresie pojawiają się IgG przeciwciała do białek core (с22) i NS3 (с33). U większości osób zakażonych jako pierwsze zaczynają pojawiać się przeciwciała do epitopów białek core i NS3, a dopiero później (po 20-22 tygodniach od zakażenia) do NS4. Poza tym intensywność produkcji przeciwciał do białka NS4 w niektórych WZW C jest niższe, a jednocześnie ilość przeciwciał do białek core i NS3 jest wysoka dla wszystkich przypadków zapalenia wątroby.
Obecnie w systemach testowych do badań przesiewowych krwi dawców wykorzystuje się białka rekombinowane core, NS3, NS4 та NS5.
ukryć »