Wirus Varicella-Zoster (VZV) — to wirus opryszczki 3 typu należący do rodziny Herpesviridae. Infekcja pierwotna przebiega w formie ospy wietrznej, której nieuniknionym skutkiem jest utajone zakażenie wirusem zwojów korzeni grzbietowych. Podczas reaktywacji wirusa pojawia się półpasiec (herpes zoster).
Ospa wietrzna – jest chorobą bardzo zakaźną, występującą na całym świecie. Najczęściej zapadają na nią dzieci. VZV przenoszony jest z człowieka na człowieka przez bezpośredni kontakt z wysypką, albo w odróżnieniu od innych typów wirusów herpes, drogą powietrzno-kropelkową. Ospą wietrzną zarazić się można 1-2 dni przed pojawieniem się wysypki aż do momentu przyschnięcia wszystkich pęcherzyków (zazwyczaj 5-7 dni od momentu pojawienia się wysypki). VZV może być przenoszone poziomo: jeżeli kobieta w ciąży zostaje zarażona podczas 1-go lub na początku 2-ego trymestru, ryzyko zakażenia i urodzenia się dziecka z wrodzonym zespołem ospy wietrznej wynosi 0,4 – 2,0 %. Wytworzone przeciwciała matki, które przedostały się przez łożysko, nie chronią dziecka przed infekcją, ale zapobiegają ciężkiemu przebiegowi choroby. Półpasiec u matki najczęściej nie powoduje zagrożenia dla płodu. Humoralna i komórkowa (podstawowa) odpowiedź immunologiczna szybko niszczy infekcję. Po przebytym zakażeniu człowiek nabywa odporności na całe życie.
Wytworzenie przeciwciał u osób zdrowych można zazwyczaj zaobserwować do 3 dni po pojawieniu się objawów. Maksymalny poziom przeciwciał osiągnięty zostaje po okresie 4-8 tygodni. Poziom IgM obniża się w ciągu kilku miesięcy, а IgG zapewnia długotrwałą ochronę.
Charakter pojawienia się przeciwciał po przebytej naturalnie ospie wietrznej lub podczas szczepienia na bazie VZV jest w zasadzie podobny, chociaż amplituda reakcji IgG podczas szczepienia jest o wiele mniejsza. Istnieje korelacja pomiędzy siłą odpowiedzi związanej z przeciwciałami podczas szczepienia a ochroną, która zwiększa się przy późniejszym kontakcie z wirusem. Jako kryterium ochrony długoterminowej można wykorzystać test ELISA na bazie glikoprotein wirusa (poziom przeciwciał 50-100 mMO/ml uważany jest za wystarczający dla odporności protektywnej).
Wykrycie IgM u noworodka może świadczyć o zespole wrodzonej ospy wietrznej. Poza tym testy na wykrycie immunoglobulin М mogą okazać się pomocne przy określeniu przyczyn zaburzenia rozwoju płodu.
Laboratoryjne potwierdzenie zakażenia VZV odbywa się poprzez wykrycie wirusowego DNA metodą PCR, wyodrębnienie VZV z płynu pęcherzykowego, śliny, płynu mózgowo-rdzeniowego lub innych zarazków tej kultury, a także poprzez określenie odpowiedzi immunologicznej. Testy immunofluorescencyjne oraz ELISA są wrażliwymi i specyficznymi metodami diagnostyki.
ukryć »
